Cayenne peper
(Capsicum frutencens L.) Solanaceae
Arabisch: Filfil Ahmar
Chinees : La-Chiao
Duits : Cayennepfeffer
Engels : Cayenne pepper
Frans: Piment enragé
Italiaans : Pepe de caienna
Japans: Keien Peppâ
Portugees : Pimentão-de-Caiena
Russisch : Kayenski-pyerets
Spaans : Pimentón
Zweeds : Kajennpeppar
Chinese bieslook
(Allium tuberosum) Liliaceae
ENGELS: Chinese chive, broad leaf
FRANS: Ciboulette chinoise
DUITS: Lauch
OMSCHRIJVING: Lange, smalle, platte bladeren met een lichte knoflooksmaak. De witte bloemen, die eveneens eetbaar zijn en in de knop worden geoogst, vormen een open scherm en staan op kale bloemstelen. In de chineese keuken een onmisbaar kruid,dat ook rauw gegeten wordt.Door de plant tijdens de groei onder potten te zetten worden de bladstelen gebleekt,waardoor deze malser worden.
In de chineese geneeskunde worden alle delen van de plant gebruikt.O.a. het blad bij nier en blaasproblemen,en de zaden als opwekkend middel.
OORSPRONG: japan, China (Mongollë), India, Nepal, de Pilippijnen.
PRODUKTIE: japan, de Filipijnen, Thailand, Noord-India, Verenigde Staten (Californië).
AANVOER: Vrijwel het gehele jaar.
GEBRUIK: Blad gebruiken als toekruid in verschillende, vooral Indische en Chinese gerechten; bloemknoppen bijvoorbeeld frituren. Het kruid behoud in verse toestand het beste zijn smaak,dus pas op het laatste moment toevoegen aan verhitte gerechten
HOUDBAARHEID: Gering; meteen na aankoop gebruiken.
VOEDINGSWAARDE: Waarschijnlijk gelijk aan gewone bieslook.
INDUSTRIËLE VERWERKING:
Geen.
Citroengras
Citronellagras, Sereh (Cymbopogon citratus) Gramineae
Sereh of Citroengras komt van oorsprong uit zuidoost Azië en wordt daar als smaakmaker aan gerechten toegevoegd. In Nederland is het Citroengras vaak al wat stug door indrogen. Het aroma blijft zeer lang in de bladeren aanwezig; een enkele kneuzing is voldoende om de frisse citroengeur los te maken. Stugge bladdelen wel meekoken, echter niet eten.
Droog bewaren voorkomt schimmelgroei. Citroengras blijft bruikbaar, ook al wordt het droog en strogeel van kleur.
Citroenkruid
Citroenkruid (Artemisia abrotanum ) Compositae /vb/
Dit kruid, afkomstig uit Zuid-Europa en Azië, werd in de Middeleeuwen voor velerlei doeleinden gebruikt: kleine takjes onder het kussen van kleine kinderen gelegd, liet hen rustig slapen; in de kleerkast verdreef het motten; oude vrouwen namen een bosje Citroenkruid mee naar de kerk om fris en monter te blijven.
De smaak doet veel aan citroenmelisse denken,met een wat bittere nasmaak.
Nu kunt u er kwark, sauzen, vlees, gevulde vleesrolletjes en salades een apart aroma mee geven.
Niet te veel, slechts kleine topjes en afzonderlijke blaadjes van dit Citroenkruid plukken.
Ook voor medicinale toepassing is citroenkruid te gebruiken. Het helpt tegen vermoeidheid,verkoudheid en maagklachten.
Bij mentruatie klachten ,is het citroenkruid een probaat middel.
Citroenmelisse
Citroenmelisse (Melissa officinalis ) Labiatae Lipbloemenfamilie
Engels: Lemon balm,
Duits: Zitronenmelisse,
Frans: Baume mélisse/ Citronelle
De Arabieren brachten de plant naar Spanje en de Benedictijner monniken naar onze streken, waar hij al vroeg gekweekt werd in kloostertuinen.
Citroenmelisse werd in Zuid-Europa ‘hartelust’ en door de Zwitserse arts Paracelsus ‘levenselixer’ genoemd. Hij geloofde dat dit kruid een mens weer volledig tot leven kon wekken. Deze mening werd gesteund door de London Dispensary uit 1696: ‘Citroenmelisse zal, indien elke ochtend toegediend, iemand jonger maken, het denkvermogen versterken en een smachtende aard wat opvrolijken
Citroenmelisse wordt in de keuken gebruikt bij de bereiding van vlees- en visgerechten en daarbij behorende sauzen, diverse soorten salades, enkele groenten en vruchtengerechten. Daar de fijngewreven bladeren, zeker als deze vers geplukt zijn, tamelijk sterk ruiken, verdient het aanbeveling om voorzichtig te zijn bij de toepassing ervan in gerechten.
Zeer bekend is de geneeskrachtige werking van citroenmelisse. In de vorm van een extract, de zgn. “Melissethee”, wordt het gebruikt bij het tegengaan van buikkrampen, maagklachten, flauwtes en het opwekken van transpiratie.
Op alcoholbasis bereidt men in Frankrijk de bekende “Eau de Mélisse”, dat vrij algemeen als “opkikkertje” gedronken wordt.
Ook heerlijk in de azijn, gesnipperd in slasaus of in vruchtensalade. Een paar blaadjes in de theepot (bij uw gewone thee) geeft een fris aroma. Ook lekker in een saus bij de vis.
De blaadjes zijn het geurigst vóór de bloei, maar zijn ook later in het seizoen te knippen.
Botanische naam:( Melissa officinalis ) Labiatae Lipbloemenfamilie
Engels: Lemon balm,
Duits: Zitronenmelisse,
Frans: Baume mélisse/ Citronelle
Familie: Lipbloemligen Labiatae Botanische naam:( Melissa officinalis ) Labiatae Lipbloemenfamilie
Engels: Lemon balm,
Duits: Zitronenmelisse,
Frans: Baume mélisse/ Citronelle
Familie: Lipbloemligen Labiatae
Citroentijm
Citroentijm ( Thymus X citriodorus) Labiaceae
Citroentijm,de naam zegt het al , is een tijm met citroensmaak. Citroentijm heeft veel gebruiksmogelijkheden o.a. in de keuken bij gebraden vlees ,en als smaakmaker in ijs ,pudding en fruitsalades.
Thee gezet met Citroentijm geeft verlichting bij verkoudheid en griep. Takjes Citroentijm , of wat druppels citroentijmolie in het badwater ,heeft een ontspannende werking.
In de tuincentra zijn verschillende Citroentijm cultivars te koop,met de prachtige namen als:
‘ Silver Queen’ , ‘Nyewoods’ en ‘Golden Dwarf’ .
Citroenverbena
(Aloyisia triphylla syn.Lippia citriodora ) Verbenaceae
De Citroenverbena NIET verwarren met IJzerhard ( Verbena afficinalis) is afkomstig uit Zuid-Amerika. Eind 18e eeuw voor het eerst in Europa bekend geworden.De struik ,die tot 1.75 meter hoog kan worden is in Nederland winterhard.
De citroengeur zit voornamelijk in het ,lange lancet vormige blad. Dit blad gebruiken om thee te zetten,verder als smaakmaker in zoete nagerechten. Maar ook bij het bakken van vlees ,vis ,en schaaldieren geeft het de heerlijke smaak en geur af.
Het gedroogde blad gebruiken in geurkussentjes en potpourri’s voor een heerlijke frisse geur in kledingkast en huis.
Dille
Dille ( Anethum graveolens L. ) Umbelliferae
Arabisch: Shibith
Chinees: Shih Lo
Duits: Dill – Gartendill
Engels : Dill
Frans: Aneth
Italiaans: Aneto
Japans: Diru
Portugees: Endro
Russisch: Ukrop
Spaans: Eneldo
Zweeds: Dill
Een éénjarige plant die wat op Venkel lijkt, maar korte bladscheden heeft.
Dilleblad in komkommer- en tomatensla, koolraap, bloemkool, zuurkool en rode bieten.
Tomaten-, kaas-, asperge- en bonensoep, gekookte vis en zalm uit blik. Dillezaad (maar wees er zuinig mee) in hachee-, hutspot-, goulash-, zuurkool- en witte koolstamppot.
Dilleplanten van de beste kwaliteit – zowel wat het kruid als de etherische olie betreft – oogst men voordat de plant gaat bloeien.
De aromatische Dille heeft de reputatie verscheidene geneeskrachtige eigenschappen te bezitten, o.a. maagpijn en slapeloosheid tegengaan en een slechte adem maskeren. Dille kan heel goed op azijn gezet worden, waaraan het dan z’n aroma afgeeft.
Dille komt oorspronkelijk uit Azië en is een zeer oude kruidenplant. Al in de vroege Middeleeuwen werd dille in de kruidentuinen van de monnikken geteeld en kwam onder de naam “Anethum” in de “Capitulare de Villis”. voor.Het is dan het jaar 812.
Thans vindt men de plant al of niet verwilderd in bijna geheel Europa alsmede in Noord- en Zuid-Amerika.
Alle bovengrondse delen van de plant zijn geurig en te gebruiken,maar het zijn vooral de kleine geurige blaadjes die de bijzondere smaak hebben.
Dragon ( Artemisia dracunculus L. ) Compositae
Arabisch: Tarkhûn
Chinees: Ai-Hao
Duits: Estragon
Engels: Tarragon
Frans: Estragon
Italiaans: Targone
Japans: Esutoragon
Portugees: Estragão
Russisch: Estragon
Spaans: Estragón
Zweeds: Dragon
Dragon komt oorspronkeldk uit Siberië , het Westen van Noord-Amerika en Zuidoost-Azie en is sinds de Kruistochten in Zuid-Europa bekend. In het oude Egypte, tijdens het bewind van farao Hatsjepsoet van 1490 tot 1468 v.Chr., werden parfums en geuroliën zeer gewaardeerd en werden duizenden kilo’s verschillende plantensoorten (waaronder dragon) gedistilleerd om geuroliën te produceren.
De oudste beschrijvingen zijn van ca. 200 jaar voor Chr, gevonden in China . De oude Grieken kenden dragon als drakos (slang, draak) en gebruikten het voor magie.
Rond de dertiende eeuw namen Arabieren dragon mee tijdens hun veroveringstochten op het Iberisch schiereiland, van waaruit dragon aan een opmars begon door de rest van Europa. Sinds de middeleeuwen maakt dragon deel uit van de ingrediënten die veelvuldig gebruikt worden in de West-Europese keuken.
In Europa was de Dragon al vroeg een geliefd kruid . Het is echter Lineus ( Carl von Lineé 1707 – 1778) die een uitgebreide studie schreef .
De 80 tot 100 cm hoge plant wordt nu op veel plaatsen aangetroffen in het wild .
Professionele teelt in Europa is o.a. in Griekenland , Spanje , Frankrijk en Italië. Men onderscheidt de zgn. Russische of Siberische dragon naast de Franse of Duitse dragon. De russische dragon kan zowel vegetatief (“scheuren”),dan wel door uitzaai vermeerderd worden, is minder aromatisch,maar wel sterker en minder vatbaar voor ziekten dan de franse dragon. Deze laatste geeft echter geen zaad en kan dus alleen maar vegetatief vermeerderd worden. Het in de zaadhandel aangeboden zaad betreft dan ook uitsluitend de siberische of russische dragon.
De twee belangrijkeste dragonsoorten zijn in cultuur gebracht.
De zg. ‘echte Dragon’ ookwel Franse Dragon genoemd, (A. dracunculus L.) en de minder geurige Russische Dragon, (A. dracunculoides). De Franse heeft donkerder en gladder blad, en is aromatischer dan de Russische. De plant is meerjarig, en er kan twee tot drie maal per seizoen geoogst worden. Na drie of vier jaar de plant scheuren en opnieuw planten.
De fijne smalle blaadjes zijn rond de stengel geplaatst. Franse dragon is zoet en aromatisch en heeft een peperachtige anijsachtige smaak, terwijl de Russische dragon een bittere, minder uitgesproken smaak heeft. Franse dragon is waarschijnlijk via veredeling uit Russische dragon ontstaan.
Dragon is een zeer smakelijk keukenkruid. Dragon is een van de populairste keukenkruiden in Nederland . En heeft een karakteristieke anijsachtige smaak
Van dragon zijn zowel de bloemen als de blaadjes eetbaar.
Het kruid komt vooral in rauwkostschotels het best tot zijn recht. Een takje Dragon in de azijn geeft al een apart aroma.Het kruid is vooral bekend in de (traditionele) Franse keuken. Maar het kan ook goed worden gebruikt in bijvoorbeeld een Hollandse aardappelschotel met oude kaas.
Ook In rauwkostschotels, sla, komkommer- en tomatenschotels, kippen-, tomaten-, bonen- en erwtensoep, eier- en koolsalades, op grapefruitcocktail, schol, paling, tong, garnalen en zalm .
Voorts is dragon een belangrijk onderdeel van de zgn. kruidenazijn en gebruikt men het bij de inmaak van bijvoorbeeld augurken.
Artemisia dracunculus L. (dragon) heeft een lange geschiedenis van gebruik als specerij en remedie tegen ziekten en kwalen. Het werkt spijsverterend en galstroom bevorderend en is urinedrijvend .
Dragon olie is o.a een grondstof voor parfum .
Dragon is een jaarrond beschikbaar zowel door import uit o.a. Frankrijk , Italie , Israel , als door teelt uit eigenland . De oogst uit Nederland en Begië is van Juni tot September .
Voedigswaarde per 100 gram vers product.
Energie 206Kj – 49kcal
Koolhydraten 6.3 g.
Eiwit 3.4 g.
Vet 1.1 g.
Vezels 6.2 g.
Vit.A 42 mg
Vit.B 2.4 mg
Vit.C 50 mg
Calcium 170 mg
Kalium 450 mg
IJzer 32 mg
Magnesium 347 mg
Bewaren : afhankelijk van land of streek van herkomst 3 tot 5 dagen bij 3 ° C tot 5 °C met een RV van 85%
Dragon is gevoelig voor schimmel en roest .
Rassen cq soorten
Groep Franse of Duitse Dragon :
Artemisia dracunculus var. sativa,
Artemisia dracunculus ‘ var.Baden-Baden’
Artemisia Draconculus var. Senior.
Groep Russische Dragon
A. dracunculoides
A. dracunculus var. dracunculus
A. dracunculus var. pratorum
A. dracunculus var. dracuculoides
Let op , Niet verwaren met de Mexicaanse dragon ( Tagetes lucida )
Engelwortel
(Angelicaarchangelica ) Umbelliferae
syn. Aartsengelwortel
Naast de Angelica archangelica is er de Angelica silvestris L. die in de literatuur ook Engelwortel wordt genoemd. Verwarring is te verwachten maar in de consumptie geen probleem. syn. Waterangelica,Borstwortel,Heilige-Geestwortel.
De engelwortel is nu niet direkt een gewas dat bij de groenteman te koop is.Toch zijn wortels een smakelijke groente die in Rusland ,IJsland en Lapland gekookt in melk gegeten wordt.De wortels en de holle stengel smaken gekookt wat zoet met een kruidig muskusachtig aroma.Wat stengels van de Engelwortel bij de Rabarber is heerlijk.
Niet te koop in de winkel ,dan maar zelf kweken.Bij tuincentra en kwekerijen zijn regelmatig jonge planten te koop.
De plant is winterhard en wordt ca. 2 mtr. hoog. Zowel de bloemschermen,stengels als de wortels worden gegeten.In de middeleeuwen was het ” het” middel tegen kwade machten en de pest.
Na drie jaar vormt de plant zaad en sterft daarna af.
Eruca (Eruca vesicaria sp. Sativa ) Crusiferaceae
Eruca
(Eruca vesicaria sp. Sativa ) Crusiferaceae
Zie Rucola/Raketsla