Pommerak – Djambu air – Water Apple

(Eugenia aquea Syn. Syzygium aqueum) – Myrtaceae

Nederlands : Pommerak , Djamboe aer , Java-appel
Engels: Rose Apple – Bell Fruit – Water apple – Wax Apple
Duits: Rosen-Wachsapfel, Rosenapfel – Wasserapfel
Frans: Pomme-rose
Spaans: Pomarosa
Portugees: Jambo amarelo
Thai: Chomphu pa
Maleisie: Jambu air
Indonesie: Jambu air
Filipijnen: Tambis

De grote familie van de Myrtaceae of mirteachtigen (ongeveer 8o geslachten en zeker 3000 soorten) brengt verhoudingsgewijs slecht weinig eetbare vruchten voort.

De meeste eetbare vruchten uit de Myrtaceae-familie stammen voor een deel uit de Nieuwe Wereld en voor een ander deel uit het Verre Oosten.

Omdat de verschillende geslachten echter ook in tropische en subtropische streken elders voorkomen heeft tussen beide gebieden van oorsprong al lang geleden een uitwisseling van soorten plaatsgevonden

Zuidoost-Azië nam in dat proces meer soorten van elders op dan dat het exporteerde. Vandaar dat de meeste soorten bekend zijn onder de lokale Maleise namen .De Nederlandse naam is Pommerak.,die ook in Suriname gebruikt wordt .Door gebruik van het Engelse “Apple “en Duitse “Apfel “ in de naam en de letterlijke vertaling hiervan naar het Nederlands is de verwarring compleet.

De vruchten hebben niets met de APPEL te maken ,en is het m.i. ook beter de landstalen te gebruiken en niet te vertalen .

De meeste eetbare vruchten uit het geslacht Syzygium Syn. Eugenia worden in Zuid oost Azië, Jambu – Jamboe of Jambos genoemd . De helderrode, tolvormige vruchten zijn , 6 tot 10 cm hoog en 4 tot 5 cm breed; aan de onderzijde steekt uit de nog aanwezige bloemkelk een stijl. Het zoete en aromatische vruchtvlees is wit, roze of bloedrood van kleur en bevat een of meer kleine pitten; het is sappig en dorst lessend. Door de dunne schil en het hoge vochtgehalte is de vrucht nogal kwetsbaar. De Djamboe aer (Syzygium aqueum) en de Djamboe sèmarang (Syzygium samarangense ) Lijken uiterlijk veel op elkaar en worden vaak verwisseld , zelfs de botanici zijn het niet altijd met elkaar eens over de juiste naamgeving .

Voedingswaarde per 100 gram product:
Calorieën 56
Water 85 g
Eiwit 0.6 g
Vet 0.2 g
Koolhydraten 14.2 g
Vezels 1.5 g
Calcium 30 tot 45 mg
Magnesium 4 mg
Fosfor 12 tot 30 mg
IJzer 0.80 mg
Vit . A 125 tot 235 ie
Vit. C 3 tot 37 mg

Gebruik : Rijpe vruchten vers eten , uit de hand of verwerkt in een vruchten salade .

De overrijpe exemplaren zijn een heerlijke basis voor een smoothee. Ook verwerkt in Jam of Kruidige Marmelade . En met de harde (onrijpe ) vruchten gewoon opleggen in azijn of citroensap ,na enkele dagen eten bij de warme maaltijd .

Import een jaarrond uit o.a.
Thailand , Vietnam ,China ,India , Maleisië , Indonesië , Filipijnen .
Ook is er aanplant in Ghana , Florida ,Hawaï , Trinidad en Suriname.

Kort bewaren , ca 5 dagen bij 3° C

Rassen :
Van de Djamboe Aer zijn twee varieteiten in de handel, , een met Rose vruchten en een met Witte vruchten .

Verder zijn de nauw verwante soorten :
– Djamboe aer mawar – Rose Apple (Syzygium jambos)
– Djamboe semarang – Java Apple (Syzygium samarangense)
– Djamboe bol – Malay Apple (Syzygium malaccense)

Rambutan

(Nephelium lappaceum) Sapindaceae

• Nederlands, Ramboetan , Rambutan
• Engels: Rambutan, Hairy Litchi
• Duits: Rambutan
• Frans: Ramboutan, Litchi chévelu
• Spaans ;Rambutan ,Mamón
• Italiaans : Rambutan
• Thai: Ngoh
• Maleisie: Rambutan
• Indonesie: Rambutan
• Filipijnen: Rambutan, Usan

Rambutan taxonomische naam: Nephelium lappaceum is een middelgrote tropische boom in de familie Sapindaceae.,die tot 20 meter hoog kan worden.De naam verwijst ook naar de eetbare vruchten die deze boom voortbrengt. Het is nauw verwant aan verschillende andere eetbare tropische vruchten, waaronder de lychee, longan, pulasan en quenepa.

De rambutan komt oorspronkelijk uit Maleisie en Indonesie en de vrucht wordt nog vooral in Z-0 Azië verbouwd. De naam rambutan komt van het Maleise woord rambut, dat haar betekent. Inmiddels is er ook teelt in Australië , Afrika en Midden Amerika .

De boom kan twee keer per jaar vrucht dragen. De vruchten groeien in trosjes aan de boom. De boom groeit het best in het tropisch laagland, zonder of met een korte droge periode.

Rambutan lijkt op een harige lychee. Het vruchtje is bijzonder decoratief. Bij verse exemplaren is de kleur van de stekels rood of geel. Als de vrucht verder ouder wordt kan de kleur bruiner worden.

Rond de 13e tot 15e eeuw introduceerden Arabische handelaren, die een belangrijke rol speelden in de handel in de Indische Oceaan, rambutans naar Zanzibar en Pemba in Oost-Afrika In sommige delen van India zijn er beperkte ramboetanaanplantingen. In de 19e eeuw introduceerden de Nederlanders ramboetans vanuit Indonesië naar Suriname Vervolgens verspreidden de planten zich naar tropisch Amerika, geplant in de laaggelegen kustgebieden van Colombia, Ecuador, Honduras, Costa Rica, Trinidad en Cuba. In 1912 werden ramboetans vanuit Indonesië op de Filippijnen geïntroduceerd.

Opslag en bewaring

Eenmaal geplukt is de ramboetan beperkt houdbaar. Bij kamertemperatuur (20°C) gaat de visuele kwaliteit van ramboetans zeer snel achteruit na 2 à 3 dagen. Dit manifesteert zich door het bruin worden van de huidharen. Bewaartemperaturen van ongeveer 8 tot 12°C en een hoge relatieve vochtigheid van ongeveer 90-95 % kunnen deze achteruitgang vertragen. Onder deze omstandigheden zijn ramboetans ongeveer twee weken houdbaar,afhankelijk van Ras,Rijpheid en Regio . Verpakken in clamshells komt de kwaliteit ten goede mits op de juiste temperatuur bewaard. Rambutan is zéér gevoelig voor ethyleen .

Beneden de 8°C is de vrucht gevoelig voor lage temperatuur bederf ( LTB) zoals de meeste tropische vruchten.

Rambutans moeten eetrijp geplukt worden, omdat deze na de oogst niet meer narijpt.

Aanvoer periode en product regio (globaal)

Maleisië / Indonesië van februari tot augustus
Midden Amerika begin september tot begin januari
Centraal Amerika van juni tot november
Guatemala van eind april tot begin december

Gebruik door consument.

De schil kan gemakkelijk met de vingers worden verwijderd.

In fruitsalades, desserts (b.v. met Grand Marnier en ijs), cocktails en in groentesalades. Verder in combinatie met gember, in fijne vleesgerechten (b.v. kalfsvlees), als borrelhapje met kaas of rauwe ham. In hartige of zoete gerechten. De onrijpe vruchten worden in land van herkomst gekookt en verder verwerkt.

Voedingswaarde per 100 gram

• Energie: 269 KJoules (64 Kcal)
• Water: 83 %,
• Eiwit 0,7 gram
• Koolhydraten en suikers 14,5 gram
• 1Jzer: 0,6 – 2,5 mg
• Calcium 22.0 mg
• Kalium 42 mg
• Mangaan 0,343 mg
• Magnesium 7 mg
• Vitamine C 3- 5 mg
• Vitamine B 0,5 mg

Industriële verwerking.

Fruitconserven . Sap ,IJsbereiding ,

Rasbeschrijvingen.

Naast de bekende rode rambutan is er ook een gele varieteit . In Costa Rica is de naam hiervan Mamón chino ,

Sinds de jaren 1990 zijn meer dan 200 cultivars ontwikkeld uit geselecteerde klonen die in heel tropisch Azië verkrijgbaar zijn.

De meeste cultivars zijn ook geselecteerd op compacte groei en bereiken een hoogte van slechts 3-5 m om gemakkelijker te kunnen oogsten.

In Indonesië werden 22 rambutan-cultivars geïdentificeerd met een goede kwaliteit, met vijf als toonaangevende commerciële cultivars: ‘Binjai’, ‘Lebak Bulus’, ‘Rapiah’, ‘Cimacan’ en ‘Sinyonya’,

Op het Maleisische schiereiland zijn commerciële variëteiten onder meer ‘Chooi Ang’, ‘Peng Thing Bee’, ‘Ya Tow’, ‘Azimat’ en ‘Ayer Mas’.

De gewone ramboetanpit en het vrucht vlees zijn moeilijk te scheiden, terwijl in de Fil9ippijnen de varieteit ‘Maharlika Rambutan’-vruchtvlees netjes van de pit loslaat.