Citrusfruit – Algemeen

Citrusvruchten behoren tot de wijnruitfamilie (Rutaceae); deze telt ruim 1500 soorten. De groep heeft maar enkele geslachten die eetbare vruchten voortbrengt. Van het geslacht Citrus zijn acht soorten commercieel belangrijk.

Daarnaast zijn de geslachten Poncirus en Fortunella van belang.
Citrusvruchten hebben een dikwandige leerachtige schil, vol kleine cellen die gevuld zijn met een vluchtige aromatische olie.

Bij beschadiging van de cellen verdampt deze olie en ontstaat er een invalspoort voor schimmels, die bederf kunnen veroorzaken.

Na de oogst worden veel citrussoorten behandeld met een schimmelwerend middel; bijv. Orthodyfenylfenol. Het is verplicht dit op de verpakking te vermelden. Indien deze behandeling niet wordt toegepast, staat dit op de verpakking vermeld met de aanduiding ‘Naturein’ of ‘Naturel’.

Citrusfruit wordt voornamelijk geteeld tussen 40°NB en 40° ZB, als een gordel om de aardbol. Het is inheems in zuidoost Azië en oorspronkelijk omvatte het niet meer dan tien of twaalf soorten. Maar die enkele soorten zijn in de loop der eeuwen zo vaak geselecteerd, gekruist, verbeterd en opnieuw gekruist, zodat de groep der citrusvruchten een compleet doolhof is van soorten rassen/variëteiten waarin zelfs de botanici regelmatig de weg kwijt zijn. Herhaaldelijk is er in de literatuur van het citrusfruit te lezen over nieuwe inzichten over herkomsten en soorten. Voor ons is belangrijk wat de consumptiewaarde van het citrusfruit is.

Land van herkomst, klimaat en regenval bepalen zowel het uiterlijk als innerlijk van het citrusfruit. Het is mogelijk dat een wereldras als Valencia afkomstig uit Spanje een andere consumptiewaarde heeft dan hetzelfde ras uit Brazilië.

Het is een probleem om inzicht te krijgen in ras en kwaliteit. Op de verpakking staat veel informatie vermeld, o.a. ras, kwaliteit, sortering, land van herkomst en eventueel behandeld tegen schimmel.

Samen met deze informatie  moet u in staat zijn om de consument goed te informeren.
Veel citrussoorten worden onder handelsnaam aangeboden o.a. Outspan, Jaffa, Maroc, Sunkist enz..

Ook handelsnamen van importeurs en lokale grossiers komen voor.
Door kruisingen en selecties zijn er de laatste decennia veel nieuwe producten op de markt bijgekomen.

Mede door moderne opslag en transportmiddelen zijn veel citrusvruchten een jaar rond in Nederland verkrijgbaar.

De handel in citrusfruit is een van de belangrijkste binnen het AGF–assortiment.
De belangrijkste soorten citrusfruit zijn:

  1. Sinaasappel;
  2. Mandarijn;
  3. Grapefruit;
  4. Citroen;
  5. Overige.

    Citrus indeling

    Indeling Citrusfruit – samengesteld door Dick Pijpers 2006

    Citroenen (Citrus limon L.)

    Aanduiding in Italie

    Oogst 1.in september – november heet Primofiore .

    Oogst 2. in december – mei heet Limoni

    Oogst 3. in april – juni heet Bianchetti

    Oogst 4. in juni – september heet Verdelli

    Meyer Citroen ( Citrus x meyeri)

    Cedraat ( Citrus medica)

    Djeroek ( Citrus amblycarpa L.)

    Mandarijnen ( Citrus reticulata Blanco)

    Satsuma( Citrus unshiu ) Unshiu mikan

    Clementines (Citrus clementina Hort.ex Tan.)

    Clementines zonder pit

    Clementines ( 1 tot 10 pitten)

    Clementines met pit ( meer dan 10 pitten)

    King mandarijn ( Citrus nobilis)

    Mediterane mandarijnen ( Citrus deliciosa)

    Tangerines ( Citrus tangerina Hort.ex Tan)

    Sinaasappelen ( Citrus sinensis L.) Osb. Zoete sinaasappelen

    Blonde Sinaasappelen

    Navel Sinaasappelen

    Bloedsinaasappelen

    Grapefruit (Citrus x paradisi)

    Blond

    Ruby

    Pompelmoes (Citrus maxima syn. Citrus grandis L.)

    Citranges ( Citrus sinensis x P.trifoliata)

    Tangor ( mandarijn ( tangerine) x sinaasappel)

    Tambor

    Topaz

    Tangelo

    Minneola

    Orlando

    Temple

    Idit

    Wilking

    Ellendale

    Lime (Citrus aurantifolia)

    Limoen

    Tahiti lime of Persian ( Citrus latifolia)

    Zoete Lime ( Citrus limettioides)

    Tunesian Lime ( Citrus Limetta)

    Kabosu ( Citrus sphaerocarpa) China of Japan Lime

    Makrut Lime ( Citrus hystrix)

    Sudachi Lime ( Citrus sudachi)

    Kumquats:

    Wilde Kumquts ( Fortunella hindsii)

    Nagami or Oval .(Fortunella margarita )

    Marumi or Round (Fortunella japonica)

    Meiwa or Large ( F.margarita x F. japonica) = ( Fortunella crassifolia)

    Limequats

    Citrangequats

    Bitterorange (Citrus aurantium)

    Chinotto ( Citrus myrtifolia) Myrtle – Leaf Orange

    Bergamot ( Bergamot citroen) ( Citrus bergamia)

    Ook geschikt als onderstam:

    Yuzo ( Citrus junos)

    Rough Lemon ( Citrus jambhiri)

    Alemow or Macrophylla ( Citrus macrophylla)

    Trifoliate Orange ( Poncirus trifoliate)

    Citranges ( Citrus sinensis x Poncirus trifoliate)

    Cleopatra Mandarin ( Citrus reshni)

    Rangpur ( Citrus limonia)

    Volkamer Lemon ( Citrus volkameriana)

    Citrus Taiwanica ( Citrus taiwanica)