Hazelnoot

Hazelnoten zijn vruchten van de Gewone Hazelaar (Corylus avellana L) of van de Lambertsnoot (Corylys maxima  Mill.)  of van hybriderassen van deze beide soorten. Hazelnoten worden in ons land pas sinds kort op zeer kleine schaal voor de han­del geteeld. Wel wordt de teelt al lange tijd bedreven door liefhebbers. In ons land ontbreekt een commerciële teelt, omdat elders goede noten tegen redelijke prijzen konden worden betrokken.
De Hazelnoot (Corylus Avellana) is afkomstig uit Italië, maar heeft over heel Eu­ropa verspreiding gevonden, terwijl zij nu ook in Amerika geteeld wordt. Haar noordelijkste grens ligt in het algemeen bij 63° NB. In ons land wordt zij ook wel geteeld (de Hazelaar). De plant heeft een struikvorm.De grootste produktie vinden we in Italië, Spanje, Turkije en de Verenigde Staten van Amerika. Er zijn zeer veel verschillende variëteiten. Voor ons kunnen we ze het best onderverdelen naar de vorm. De verschillende vormen zijn dan:
a.  ronde soorten (veel in Spanje en Italië)
b.  brede soorten;( heel zuid Europa)
c.  lange soorten (veel in Turkije en regio Napels in Italie)
Bij de oogst, die vaak eind augustus begint en tot begin oktober kan duren, zijn de noten geelbruin gekleurd. Na het ontdoen van de buitenste huls, laat men ze in de zon narijpen en drogen, waardoor ze donkerbruin kleuren.Daarna worden ze op maat gesorteerd, nl. boven de 15, 20 en 25 mm doorsnede. Deels worden de Hazelnoten nog wel in de dop ingevoerd.

 

Kastanje

Kastanje ( Castanea sativa syn. C . vesca ) Fagaceae
Nederlands : Kastanje , Tamme kastanje
Engels : Sweet Chestnut , Spanish Chestnut,
Duits : Esskastanie ,edelkastanie ,marone ,echte kastanie
Frans : Châtaignier commun, castaignié, chataigne
Spaans: Castaño , castaña , maron, bravas,
Italiaans : Castagno,

De herfst en winter zijn het seizoen van de kastanjes. Zo u wil de tamme kastanjes . Vanaf midden september worden de kastanjes aangeboden . Voornamelijk uit de middenlandsezeelanden. Ook in Nederland en België groeien kastanjes doch die zijn kleiner van stuk .Ons klimaat is niet geschikt voor deze teelt . De kastanje wordt gerekend tot de noten , het is een bolster ,en een bast die het zaad beschermd . De boom kan tot 35 meter hoog worden en wel honderden jaren oud . Veredelde bomen die grote vruchten opleveren, worden op onderstammen geënt. Ze worden niet hoger dan 6 tot 8 m en kunnen reeds na vier tot zes jaar vruchten dragen.

De Europese kastanjes komen van oudsher voor van Portugal tot Kazachstan en van Noord Afrika via Israël tot Irak en Iran. met de Europese soort 1) Castanea sativa . Verder de zijn er de volgende soorten:

In Centraal China met de soort 2) Castanea mollissima. In Japan en Zuid Korea groeit de

3) Castanea eranata. Noord Amerika kent twee soorten de 4) Castanea dentata met grote vruchten en de 5) Castanea pumila met kleine vruchten .

Dankzij deze vijf soorten is de kastanje teelt wereldwijd verspreid. Door onderlinge kruisingen en zaailingen zijn er nieuwe varieteiten ontstaan. Voor Europa zijn de belangrijkste teeltgebieden te vinden in Spanje ,Portugal,Frankrijk ,Italie Griekenland en Turkije. In deze landen worden meer dan 700 verschillende rassen geteeld.

De kastanjes zijn al ver voor onze jaartelling een belangrijk voedingsmiddel voor de inwoners van voornoemde Europese landen . De oude Grieken en later de Romeinen lieten kastanje boomgaarden aanleggen zodat ze van de vruchten , “brood voor de armen “ konden bakken. Hiervoor werden de kastanjes gepeld en vermalen tot meel . Het gebruik om in herfst en winter op straat kastanjes te poffen zoals dat in o.a. Parijs , Berlijn, Londen en New York komt ook in Nederland opzetten . De vele foodtruckfestivals en winterfairs die in deze periode gehouden worden zijn gepofte kastanjes al volop te koop . En wilt u thuis poffen , wel even de kastanjes insnijden.

De kastanje in de keuken heeft ongekende mogelijkheden . Natuurlijk kent u de verse spruitjes of rodekool met gare kastanjes. Kalkoen gevuld met kastanjes,appel en cranberries . Maak eens een hartige kastanjepuree , afmaken met boter , zout en peper . Mag het ook zoet zijn ? Dan de kastanjepuree op smaak brengen met honing en room. Heerlijk met likeur en IJs .

Marron glacé ,hiervoor worden traditioneel in Frankrijk de Marron de Lyon en de Marron de l’Ardèche gebruikt . Het is een vorm van confijten met extra toevoegingen van o.a. vanille ,specerijen of likeuren . Natuurlijk zijn alle kastanjes te verwerken tot Maron glacé.

Verse kastanjes moeten glanzend van uiterlijk zijn, onbeschadigd en zonder aanhangend vuil.

Voedingswaarde per 100 gram:
Energie 131 kcal
Vet 1,4 g
Natrium 27 mg
Kalium 715 mg
Koolhydraten 28 g
Eiwit 2 g
Calcium 46 mg
IJzer 1,7 mg
Magnesium 54 mg
Vit. A 17 iu
Vit.C 26,7 mg
Vit. B6 0,2 mg

Verse kastanjes , zijn afhankelijk van de varieteit , enkele weken tot ca. 4 maanden te bewaren bij een temperatuur van 1º C en een RV van 70% . Bij een hoge luchtvochtigheid en hogere temperaturen gaan de kastanjes schimmelen en worden muf ,dus onverkoopbaar. De consument kan de kastanjes tot ca. 7 dagen , het beste bewaren in een papieren zak op een koele en droge plaats.

Enkele rassen :
Frankrijk : Marron du Dauphine , Marron du Corréze, Bourue, Combale .
Spanje en Portugal: Amarelal, Branca, Cota, Judia , Pressa, Verdeal.
Italië : Castagna del Trentino, Cartagna Secca , Ascoli , Cuneo, Susa .
China : Dandong( groot ) en Taian (klein )

De tamme kastanje niet verwarren met de wilde of paardenkastanje ( Aesculus hippocastanum )

 

Macadamiannoot

Macadamianoot       (Macadamia ternifolia )   Protaceae
Deze nieuwkomer op de notenmarkt is toch al lang bekend.
Dr. Macadam ontdekte deze noot in Queensland – Australië.
Aanplant in 1892 op Hawaii in de vulkanische bodem gaf een zeer goed resul­taat. Vanaf 1922 is de aanplant in Australië en Amerika sterk toegenomen, en neemt de populariteit op de wereldmarkt toe. De meeste landen in Afrika en Zuid Amerika hebben inmiddels deze noot aangeplant.
De tot 15 m hoge boom draagt vruchten vanaf het 6e jaar en kan meer dan 50 jaar worden. De vruchten hangen in trossen aan de uiteinde van de takken. Zijn de vruchten eenmaal rijp dan vallen deze naar beneden waardoor de noten vrij­komen. Deze noten hebben een zeer harde kogelronde schaal die met veel kracht is te kraken maar het loont de moeite. De kern van de noot is zeer sma­kelijk, zoet met een romig aroma. De noten zijn beperkt houdbaar, gepeld wor­den ze snel ranzig, dus ook hier vacumeren.Diverse leveranciers zagen de noten in om het kraken te vergemakkelijken.
Het vetgehalte is ca. 76% en eiwit is 36%; beiden zeer hoog te noemen. De kool­hydraten bestaan enkel uit suiker 6%.