Algemene informatie
Aardbeien (Fragaria sp.) Rosaceae /645/1196/1709/757/212/448/1577/
ENGELS: Strawberry
FRANS: Fraise
DUITS: Erdbeere
ITALIAANS: Fragola
SPAANS: Fresa
DEENS: Jorgdbaer
ZWEEDS: Jordgubbe
OMSCHRIJVING: Tot 8 cm lange schijnvrucht (de aardbei is de gezwollen bloembodem van de plant; de vruchten zijn de tientallen ‘pitjes’ op de buitenkant) die, afhankelijk van het ras, langwerpig of bijna rond kan zijn. Het zachte, zoete tot friszoet vlees heeft vaak een uitgesproken en kenmerkende smaak en kan in zijn geheel worden gegeten.
OORSPRONG: Europa en Azië (noordelijk halfrond), N-Amerika en Z.Amerika (tot in Chili).
PRODUCTIELANDEN:Nederland, Duitsland, Italië, Spanje, Israël, Egypte, Noord- Amerika- Zuid Amerika.
AANVOERTIJDEN: Vrijwel het gehele jaar (diverse productielanden en kasteelt).
GEBRUIK: Schijnvruchten vers eten of verwerken tot jam, gelei, vulling in gebak en onderdeel van vruchten salades etc.
HOUDBAARHEID: In de koelkast enige dagen.
VOEDINGSWAARDE: Per 100 g vruchtvlees: Kcal 23.Vitaminegehalte: 6o g vitamine C, sporen van vitamine A, veel mineralen.
INDUSTRIËLE VERWERKING: Diepvries, jam, sap, compote.
Waar moet u op letten als u aardbeien koopt
Koop Klasse I aardbeien die er zo uitzien dat u er niet vanaf kunt blijven: glanzend, gaaf (gekneusde en overrijpe aardbeien gaan gauw schimmelen) en droog.
Bewaren
Bewaar verse aardbeien (als dat kan) uitgespreid, zodat ze niet kneuzen. Op een koele plaats kunnen ze 1 á 2 dagen bewaard worden. In de koelkast, bij 4 °C, blijven ze 3 á 4 dagen goed. Hoe hoger de koelkasttemperatuur hoe korter de bewaartijd. Niet in een gesloten plastic verpakking bewaren.
In de handel worden aardbeien opgeslagen en vervoerd bij ca 1°C.
Bereidingswijze
Was de aardbeien voor gebruik voorzichtig. Nooit onder een stromende kraan. Dat geeft namelijk kneuzingen en gaat ten koste van de geur en smaak. Het beste kunt u de aardbeien op een vergiet leggen en deze in een bak met water op en neer bewegen. Hoe kouder het water, des te steviger blijft de aardbei. Droog ze voorzichtig met een doek. Verwijder pas na het wassen de kroontjes, omdat de aardbei anders te veel vocht opneemt.
Als u de aardbeien toch in de koelkast bewaart, leg ze dan voorgebruik en voor dat het kroontje wordt verwijderd even in warm water.
Smaak en aroma komen vrij op kamertemperatuur
Wereldwijd zijn er meer dan 600 consumptie rassen van aardbeien bekend. Natuurlijk worden die niet allemaal op grote schaal geteeld, een greep uit de rassen die met enige regelmaat in Nederland te koop zijn volgt hieronder.
Aardbeienrassen uit diverse landen:
Nederland en België
Avanta
Een vroeg rijpend ras voor teelt onder plastic en de normale vollegrond.Aantrekkelijk glanzend oranjerood, groot en kegelvormig, gelijkmatig van grootte en vorm.Tamelijk stevig en tamelijk kwetsbaar.Het inwendige lichtrode vruchtvlees is sappig met een redelijke smaak en matig sterk aroma.Geschikt voor verse consumptie.
Weinig vatbaar voor vruchtrot, tamelijk vatbaar voor meeldauw.
Bogota
Een redelijk goed ras voor vollegrondsteelt en een matig ras voor verlate teelt. Groot, wat onregelmatig kegelvormig, iets dof oranjerood. Tamelijk stevig en matig kwetsbaar. Het inwendige rode vruchtvlees is matig sappig, matig van smaak met een tamelijk sterk aroma.Voor verse consumptie geschikt.
Vatbaar voor vruchtrot en meeldauw.
Elsanta
Is het hoofdras voor lichte stookteelt, koude teelt, de teelt onder plastic als voor de normale vollegrondsteelt en verlate teelt. Is als enige ras ook geschikt voor een doorteelt. Glanzend rood, groot, gelijkmatig, afgerond kegelvormig. Aan de top soms onvoldoende gezet. Zeer stevig, niet kwetsbaar en goed houdbaar. Het inwendige oranje vruchtvlees is sappig, goed van smaak met een tamelijk sterk aroma.Voor verse consumptie het belangrijkste ras.
Weinig vatbaar voor vruchtrot en meeldauw.
Elsanta uit de Nederlandse Kas.
Elvira
Voldoet redelijk tot goed onder platglas en in tunnels vollegrond en in de verlate teelt. Oranjerood, van de vollegrond soms wat bruinrood. Groot, gelijkmatig en kegelvormig. Stevig, niet kwetsbaar. Het inwendige oranjerode vruchtvlees is sappig, goed van smaak met een matig sterk aroma. Voor verse consumptie.
Weinig vatbaar voor vruchtrot, tamelijk vatbaar voor meeldauw
Gorella
Een redelijk goed ras voor lichte stookteelt, koude kasteelt, platglas en onder plastic. Voldoet ook redelijk goed in de vollegrondsteelt en in de verlate teelt. Glanzend rood met soms een traag rijpende punt. Groot, kegelvormig. Stevig, niet kwetsbaar. Het inwendige lichtrode vruchtvlees is tamelijk sappig, matig van smaak met iets te weinig zuur en een matig aroma. Voor verse consumptie. Weinig vatbaar voor vruchtrot, tamelijk vatbaar voor meeldauw. Wordt om zijn lage productie steeds minder geteeld.
Lambada
Is een nieuw, tamelijk vroegrijpend Aardbeienras met een zéér goede smaak. Aantrekkelijk helder en glanzend rood. Groot, iets lang kegelvormig, erg gelijkmatig van grootte en vorm. Stevig weinig kwetsbaar. Het inwendige lichtrode vruchtvlees is zeer sappig met een erg goede smaak en een matig sterk aroma. Voor verse consumptie geschikt. Lijkt weinig vatbaar voor ziekten
Polka
Is een nieuw, zeer productief ras. Vanwege goede kwalitatieve eigenschappen zoals een goede smaak, intensief rode inwendige kleur en makkelijk doppen zowel geschikt voor de vollegrondsteelt voor de verse consumptie als voor de verwerkende industrie. Tamelijk donkerrood met iets ingezonken gele zaden middelmatig grote, regelmatig kegelvormige vruchten. Stevig, niet kwetsbaar. Het inwendige rode vruchtvlees is sappig, goed van smaak met een matig sterk aroma. Geschikt voor verse consumptie en de verwerkende industrie. Weinig vatbaar voor vruchtrot en meeldauw.
Primella
Is geschikt voor vroege stookteelt. Glanzend rood, eerst groot, later tamelijk klein, afgeplat, lang kegelvormig met een tamelijk grote kelk. Tamelijk stevig en weinig kwetsbaar. Het inwendige rode vruchtvlees is matig sappig, tamelijk goed van smaak met een matig sterk aroma. Voor verse consumptie. Weinig vatbaar voor vruchtrot en meeldauw
Selva
Wordt vanwege de stevigheid van de vruchten en het feit dat nauwelijks vruchtdunning hoeft plaats te vinden in de vollegrond geteeld. Nadelen zijn de soms matige productie en de zeer matige smaak. Wordt in de herfst vanwege het zeer goede vruchtuiterlijk op bescheiden schaal onder glas geteeld. Groot en erg uniform, mooi kegelvormig en glanzend rood. Erg stevig, niet kwetsbaar en goed houdbaar. Het inwendige lichtrode vruchtvlees is tamelijk sappig maar met weinig smaak en aroma. Voor verse consumptie. Weinig vatbaar voor vruchtrot en meeldauw.
Tenira
Voldoet vrij goed in de koude kasteelt.Glanzend rood met gele zaadjes, tamelijk groot en regelmatig kegelvormig, de eerste vruchten soms wat misvormt. Erg stevig en niet kwetsbaar, goed houdbaar. Het inwendige rode vruchtvlees is sappig met een goede smaak en een tamelijk sterk aroma. Verse consumptie. Weinig vatbaar voor vruchtrot en meeldauw.
Doordragende Aardbeienrassen:
Ostara
Voldoet redelijk onder glas en in de vollegrond. Wordt onder glas alleen gebruikt voor de herfstteelt met een oogst van september tot december. Rood, met vooral later in het seizoen een slecht en traag kleurende basis. Tamelijk groot tot groot en regelmatig, wat lang kegelvormig. Tamelijk stevig en weinig kwetsbaar. Het inwendige rode vruchtvlees is tamelijk sappig tamelijk fris van smaak met een tamelijk sterk aroma en soms wat melig. Voor verse consumptie. Vatbaar voor vruchtrot en weinig vatbaar voor meeldauw.
Rapella
Voldoet vooral goed in de vollegrond. Aantrekkelijk helderrood, groot tot zeer groot, vooral de eerste vruchten overlangs gegroefd. Latere vruchten regelmatiger kegelvormig. Stevig en weinig kwetsbaar, goed houdbaar. Het inwendige helderrode vruchtvlees is sappig met een goede smaak en een matig sterk aroma. Voor verse consumptie. Weinig vatbaar voor vruchtrot tamelijk vatbaar voor meeldauw.
Sonata
Rumba
Jive
Darselect
De Darselect is een aardbei met een zéér goede smaak
Importrassen
Candonga uit Spanje en Marokko
Fortuna uit Spanje , Egypte en Marokko
Splendor uit Spanje en Marokko
Splendor
Festival uit Egypte en Marokko
San Andrea uit Marokko
Hadas uit Israël
Tamar uit Israël
Yael uit Israël
Calinda uit Spanje
Primoris uit Spanje
Albron uit Californ
Chandler uit California
Mara de Bois uit California
Bosaardbeien (Fragaria Vesca )
De bosaardbei is de meest bekendste van de verhandelbare wilde Aardbeien. De variëteit wordt vooral veel geteeld in Frankrijk, maar wordt ook aangevoerd vanuit Chili en Spanje. De vruchten zijn klein van stuk: ca. 1,5 tot 3 cm lang. De smaak is van een ongekende geurige en heerlijk intense aroma.
Het ras Reine des Vallees, een zogenaamde maandbloeier komt o.a. uit Spanje en Frankrijk. Deze bosaardbei moet uit zaad vermeerderd worden. De teelt van deze heerlijke vruchten is tweejarig.
Wilde Aardbeien ( Fragaria Indica)
De F. Indica is een wilde Aardbeiensoort uit Azië, die inmiddels ook is aangeplant in Zuid-Amerika. In Europa komt deze geurige vrucht in beperkte hoeveelheid op de markt. Meestal uit Chili of Colombia.
De dieprose tot rode vruchten zijn onregelmatig van vorm, met relatief grote zaden op het heerlijk smakende vruchtvlees.
Een globaal aanvoer schema:
Vervroegde teelt: februari -juni;
vollegrondsteelt: juni -november;
verlate teelt: half juli -december.
import : december – april
Voedingswaarde per 100 gram vruchtvlees
-
Kcal./ 99 kilojoule
Vitamine C – 60 mg
Vit. A. 2ug
Vit.B1. 0,02 mg.
Vit.B2. 0,003 mg
Vit.B6. 0,056 mg
Vit. E . 0,4 mg
Eiwit 0,7 gr.
Vezels 2,2 gr.
Calcium 15 mg.
IJzer 0,5 mg.
Magnesium 13 mg
Fosfor 29 mg
Koolhydraten 5.1 gr.