Druiven

Druiven  (Vitis vinifera,)          Vitaceae
De druif is bekend onder de volgende namen:
Frans          raisin, grain de raisin               
Spaans       uva, grano
Duits          Traube, Weinbeere
Engels        grape
Deens         Drue
Zweeds       Druva

Geschiedenis
De druif behoort tot de Vitaceae, in het Nederlands de wijnstokfamilie. Deze familie is oorspronkelijk afkomstig uit het gebied rond de Zwarte Zee m.n. Armenië en is vandaar verspreid over de rest van Zuid‑Europa, Azië, Noord‑ en Zuid‑Amerika, Zuid‑Afrika, Nieuw Zeeland, Australië en Namibië. De familie is uitgebreid en telt ongeveer 600 soorten.
De geschiedenis van de druif is al zo oud als de mensheid. De wilde plant is de Vitis silvestris met kleinere pitten dan de cultuurvorm Vitis vinifera.In Armenië trof met de overgangsvorm aan van V.silvestris naar V.vinifera en wel vanaf 4500 v. Chr. In de vroege bronstijd ontstond een hoog ontwikkelde druiventeelt in Palestina, Syrië en Egypte . Het zijn de Romeinen geweest die de druiventeelt naar noordelijker streken hebben gebracht.
In Nederland is de druiventeelt voornamelijk gericht geweest op de tafeldruif. Tot in de 17^e eeuw een aangelegenheid van de adel, rijke kooplieden en de kloosters, er is dan nog geen commercieel belang bij. Pas aan het eind van de 17^e eeuw komt er een beroepsmatige teelt in het Westland op gang. Tot ca. 1960 is de teelt van kasdruiven in Nederland een belangrijke aangelegenheid, die daarna snel terugloopt door de import uit de landen rond de Middelandsezee .
Van de wereldwijde productie van druiven van rond 55 miljoen ton is slechts 10% bestemd voor verse consumptie. Er gaat 80% van de druivenproductie naar de wijnindustrie, 5% wordt tot sap verwerkt en 5% wordt gedroogd tot krenten/rozijnen.
De tafeldruiven komen vooral uit Zuid-Europa, Israël, Zuid-Afrika, Namibië, Noord- en Zuid-Amerika. Dichter bij huis worden in België, Engeland en Nederland (Westland) ook nog op beperkte schaal uitstekende tafeldruiven gekweekt in de zogenaamde druivenserres/druivenkassen. In het Westland staat het Themapark “De Westlandse Druif”waar de daar gekweekte vruchten ook gekocht kunnen worden.
Er zijn twee teeltmogelijkheden van tafeldruiven te onderscheiden, namelijk: de kasdruif en de natuur- of vollegrondsdruif.
Kasdruiven zijn druiven, die tot het tijdstip van de oogst onder glas of enige andere bescherming gevende materiaal, zijn geteeld. Bij kasdruiven zijn de bessen groter dan bij de natuurdruiven, omdat op het moment van het uitgroeien van de bessen door het zogenaamd “krenten” de trosvorm wordt bepaald en gevormd.
Een opmerkelijk verschil tussen beide eindproducten is duidelijk zichtbaar op de bessen. Een druiventros uit de kas heeft doorgaans een onbeschadigde was- of dauwlaag, terwijl van een tros van de natuurdruif de waslaag flink beschadigd is of zelfs helemaal ontbreekt. Voor de kwaliteit van de vruchten maakt dit niets uit, maar trossen met een waslaag zien er mooier uit.
Naast het uiterlijk is de smaak heel belangrijk. Voor een goede smaak behoren druiven voldoende suiker te bevatten. Het suiker- of brixgehalte wordt met een brix- of refractometer bepaald.
Het sap van de bessen moet een brekingsindex hebben van minstens:
12º Brix. Voor de rassen Alphonse Lavallée, Cardinal en Victoria
13º Brix Voor de overige druiven (bessen) met pitten.
14º Brix Voor alle variëteiten zonder pitten
Omdat de bessen geen zetmeel bevatten, die tot suiker kan worden omgezet, moet dat suikerpercentage op het moment van oogsten aanwezig zijn. Druiven rijpen niet na en worden na de oogst dus niet meer zoeter!

Voedingswaarde per 100 gram vruchtvlees
Energie            51 kcal/214kJ
Water              85,2 gr
Koolhydraten   11,5 gr
Suikers            11,0 gr
Vitamine B6     0,10 mg
Vitamine C       2,5 mg
Kalium             190 mg
Calcium           20,0 mg
Magnesium      12 mg

BELANGRIJKSTE HERKOMSTLANDEN
In de EU zijn de belangrijkste herkomstlanden voor tafeldruiven: Italië, Griekenland, Frankrijk en Spanje. Israël en Turkije zijn van de Middelandsezee landen belangrijke druivenproducenten.
De overige landen, die veel druiven naar de EU exporteren, zijn: USA (Californië), Zuid – Afrika, Argentinië, Chili, Australië en India.
Landen waar men recentelijk veel nieuwe wijngaarden met nieuwe variëteiten, zoals Thompson en Red Globe, heeft aangeplant zijn: Mexico, Egypte, Cyprus en Namibië.

Druivenrassen

Druivenrassen zijn onder te verdelen in:
·                   lichte (witte/groene) druiven en
·                   donkere (blauw/rode) druiven
De lichte en donkere druiven zijn weer op te splitsen in pitloze druiven en druiven met pit.

Witte druiven met pit
De consumenten in Engeland en USA geven de voorkeur aan witte druiven, terwijl de consument in Duitsland en Nederland liever blauw gekleurde druiven koopt.

Rosaki of Regina Bianca

Belangrijkste herkomstlanden: Griekenland, Italië, Spanje en Zuid-Afrika.

Italia

De bessen zijn rond en groot, groen tot groenamber gekleurd. De schil van de bessen is dun. De tros is meestal groot en breedgeschouderd met een korte trossteel. Soms is de tros graterig. De Italia is zoet van smaak en heeft een duidelijk muskaataroma. Het vruchtvlees is knapperig.
Afkomstig uit Italië en Frankrijk of uit Brazilië.
Let op: Deze druif is gevoelig voor koudebederf door de dunne schil en zou bij langere bewaring niet op 0°C maar op 4°C bewaard moeten worden.

Bien Donne
Ronde, groene tot amberkleurige druif met middelgrote bessen (22 – 23 mm). Normale trosvorm. Voornamelijk geïmporteerd vanuit: Zuid‑Afrika.
Queen of Vineyard of Regina dei Vigneti
Middelgrote ovaalvormige bessen die geel tot groengeel van kleur zijn. Ook hier is de smaak zoet met een vleugje muskaataroma.
Belangrijkste herkomstgebieden zijn: Italië en Zuid Afrika..

Victoria

Een langwerpig, ovaalvormige zeer grote druif, groen gekleurd met stevig vruchtvlees. De smaak is niet uitgesproken zoet. Door de grote bessen is de trosvorm ook meestal groot. Afkomstig uit: Zuid‑Afrika en Italië.
Almeria / Ohanes
Ovale bessen met stevige schil, groen tot amber gekleurd. Een zeer goede bewaardruif. Landen van herkomst zijn: Spanje, Italië, Chili en Australië.

Dauphine
Grote ovale bessen die groen tot amber van kleur zijn. Dauphine zijn erg zoet van smaak Afkomstig uit: Zuid Afrika.
Muskaat van Alexandria
Middelgrote ronde tot ronde bes, groen tot ambergekleurd. Hoe meer ambergeel gekleurd hoe sterker de muskussmaak is.
Voornamelijk in de Nederlandse kassen geteeld, maar ook afkomstig uit Frankrijk, Italië en Spanje.

Golden Champion
De Golden Champion is de meest geteelde witte kasdruif in Nederland. De Muskaat van Alexandrië komt op de tweede plaats. De bessen van de Golden Champion zijn groot, rond en doorschijnend. De kleur van de bessen is groengeel tot goudgeel. De smaak is zeer goed. De tros is groot en breed met afhangende schouders en met een lange trossteel. Deze druif heeft bij opslag in een koelcel een matige houdbaarheid. De aanvoer vindt plaats van augustus tot november en koelhuisdruiven tot mei.
Witte druiven zonder pit :

Palet
Palet heeft bessen van 18-22 mm. Palet wordt eerder geoogst dan Thompson Seedless.

Thompson Seedless

Een ovaal tot wat langwerpige bes die groen tot amber geel gekleurd en 18 –22 mm groot is. De smaak van deze druif is zeer zoet en de schil van de bes is zeer dun. Door de langwerpige vorm zijn de bessen over het algemeen in diameter kleiner dan de soorten met een ronde vorm. Thompson Seedless heeft een mooie trosvorm. De houdbaarheid van deze druif is over het algemeen goed.
Wordt voornamelijk geïmporteerd uit: Chili, Californië en Zuid‑Afrika. Wordt nu echter in alle teeltgebieden als nieuwe variëteit aangeplant.

Superior of Sugraone (Festival)
Een ronde tot ovale druif met een groene tot ambergroene kleur. De smaak van Superior is zoet en de schil van deze druif is normaal. Houdbaarheid van deze druif is vrij kort.
Afkomstig uit: USA (Californië), Zuid‑Amerika, Italië en de nieuwe teeltgebieden in Afrika

Sultana/Sultanine

Kleine geel tot bruine wat ovale bes, stevig van vruchtvlees en schil. De kleur is sterk afhankelijk van het teeltgebied. De trosvorm is matig, erg dicht met een korte steel. De smaak is goed en zoet, een goede tafeldruif, die veel weg heeft van een Thompson Seedless. Sultana wordt veel voor rozijnen gebruikt
Landen van herkomst zijn Turkije en Zuid Afrika.

Waltham Cross / New Cross
Naar men aanneemt een veredeling van de Regina. Een groen/geel gekleurde ronde bes met een zeer dunne schil en zoete bijzonder moeilijk te definiëren smaak.
Belangrijkste herkomstlanden zijn: Zuid‑Afrika en Australië.

Blauwe druiven met pit:
Dan Ben Hannah

Een ronde, middelgrote blauwe tot blauwrode druif, ontwikkeld in Israël. De smaak is zoet en de schil is stevig.
Wordt uiteraard geëxporteerd uit: Israël, maar ook uit Zuid‑Afrika.

Alphonse Lavallée/Ribier

Grote ronde, meestal blauw tot blauwrood gekleurde bes. (Red Ribier is donker rood van kleur). Het vruchtvlees is sappig en de schil is zacht knapperig voorzien van een duidelijke waslaag. De trosvorm is goed met een korte steel. Alphonse Lavallée is een zeer goed houdbare druif.
Herkomstlanden zijn: Frankrijk, Italië, Spanje, Zuid‑Afrika, Chili, Argentinië en Californië.

Bonheur

Grote ronde bessen, kleur overwegend blauw tot af en toe iets rood‑paars. Schil is dun en de smaak is zoet.
Afkomstig uit: Zuid Afrika.

Barlinka
Een grote ronde, soms iets afgeplatte bessen met een dichte trosvorm. Ook bij deze variëteit is het vruchtvlees sappig en is de smaak zoet met een fijn aroma. De tros is breedgeschouderd, mooi van vorm. De druif is zeer goed houdbaar.
Afkomstig uit: Zuid‑Afrika.

Napoleon
Stevige ronde blauwe druif, die zeer goed houdbaar is.
Voornamelijk afkomstig uit: Spanje

Black Alicante

Grote ronde bessen die diepblauw tot zwart van kleur. De tros is compact, kort en heeft brede schouders. De steel is kort. De schil van de druif is tamelijk hard. De zware waslaag van deze druif is meestal nog intact. Het ras is tot zes maanden houdbaar in CA-cellen. Black Alicante is het bekendste Nederlandse ras .

Frankenthaler

Een wat kleine blauwgekleurde aan de achterzijde enigszins bleke bes met een waslaag die meestal nog intact is. Deze druif heeft een dunne schil en een zeer zoete smaak. De tros is matig groot met een grote steel.
Voornamelijk in de Nederlandse kassen gekweekt:

Gros Colman
Een soort met grote ronde zwart/blauwe bessen. Ook bij deze soort is de schil dun, bedekt met een mooie waslaag. De trossen zijn groot, zwaar en goed gevormd. De smaak is erg zoet.
Gros Colman wordt voornamelijk in de Belgische kassen gekweekt.

Gros Maroc

Blauw tot diepblauw gekleurde grote bessen met een zware dauwlaag. De schil is stevig. De trosvorm is goed, niet al te breed geschouderd. De smaak is echter flauw. Belgie en Nederlandse kasdruiven

Olivette Noire of  Pizzutella Nero
Zwartblauwe bes. De bes lijkt op een olijf namelijk lang en slank van vorm. Het vruchtvlees is vlezig. De smaak is zeer zoet.

Overwegend rood gekleurde druiven:
Cardinal
Wat ovaal gevormde bessen met een roodpaarse kleur, die erg zoet van smaak zijn met een licht muskusaroma. Matige, losse trosvorm met lange dunne steel.

Ruby
De rode variëteit van de groene Italia. Een grote ronde licht rood gekleurde druif met meestal een grote tros. De smaak is zoet en heeft iets muskustaroma.

Red Emperor
Rood tot donkerrode bessen, ovaal van vorm met erg vlezig vruchtvlees en een stevige schil. De smaak is niet uitgesproken zoet. De vorm van de tros is door de open structuur vaak wat minder goed. Red Emperor is door de stevige schil een zeer goede druif om op te slaan.
Herkomstlanden zijn: Californië en Chili.

Red Globe

Een vrij nieuwe soort met een zeer grote bes en heel stevig vruchtvlees.
Door de grote bessen is de trosvorm meestal ook groot. De trosvorm is graterig. De smaak is middelzoet.
De Red Globe is op dit ogenblik één van de meest aangeplante nieuwe variëteiten wereldwijd gezien. Houdbaarheid van deze druif is zeer goed. De steeltjes zijn echter in vergelijking met de druiven wat dun en zullen eerder uitdrogingsverschijnselen vertonen dan de bessen.
Belangrijkste herkomstlanden zijn: Chili en Zuid‑Afrika en Californië.

Blauwe en rode druiven zonder pit:
Flame Seedless

Eén van weinige commerciële variëteiten die pitloos is. De bes is rond van vorm, valt in vergelijking met de bovengenoemde soorten meestal wat kleiner uit. Het vruchtvlees en de schil zijn stevig en de smaak varieert van middelzoet tot zoet.
Herkomstlanden zijn: Californië, Chili, Argentinië en Zuid‑Afrika.

Crimson

Een late soort rode pitloze druif. De bes is ovaal van vorm en heeft een kleine tot middelgrote bes. Het vruchtvlees is stevig en knapperig. De bes is licht tot middenrood gekleurd. De Crimson is zoet maar heeft geen uitgesproken smaak. Deze soort heeft een goede houdbaarheid.
Herkomstlanden zijn: Californië, Chili.

Sunred
Een rode pitloze druif die in het midden van het druivenseizoen geoogst wordt. De bessen zijn ovaal van vorm en hebben een middelgrote bes (18 tot 20 mm). De trossen zijn compact van vorm. De Sunred heeft een goede houdbaarheid
Herkomstland: Zuid Afrika

Kasdruiven in België en Nederland:
Hoewel de teelt van kasdruiven in België en Nederland niet meer de omvang heeft van de jaren 60 van de vorige eeuw, is er een opleving te bespeuren in de verschillende teeltgebieden in België en Nederland.
Bij de teelt van kasdruiven wordt een minimum brix  aangehouden van 16º  voor de rassen Muskaat van Alexandrië en Black Alicante voor de overige rassen is dat 14º.

Witte kasdruiven:
Muskaat van Alexandrië, Golden Champion en Cannon Hall Muscat
Blauwe kasdruiven:
Frankenthaler, Royal Emiel, Leopold III, Black Alicante ,Ribier, Gros Colman en West Frisia